Gümülcine, 7.11.2023

Bir Portre “Sebile Mehmet Boyacı”

“Ey kahraman Türk kadını, sen yerde sürüklenmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın.”

Mustafa Kemal Atatürk

Yüzüncü yılına erişti Türkiye Cumhuriyeti, 1923-2023.

Bir başka ülkenin vatandaşıyken neden Türkiye Cumhuriyeti diye düşünmesin hiç kimse, sebebi çok açık. Türk olmak! Türkiye Cumhuriyeti’ne kan-can-gönül bağıyla bağlı olmak. Nice 100 yıllara demek, “Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır” demek, yüce Türk ulusunun her ferdinin gönlünden geçendir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurtuluş mücadelesi, atalarımızın canlarıyla bizlere armağan ettiği Cumhuriyet, bugün hem Anavatan topraklarında hem de Batı Trakya coğrafyasında onurlu birer fert olarak var olmamızın asıl ve tek sebebidir.

Hele hele söz konusu kadınlar olduğunda…

Doğu-Batı arasında sıkışmış, geleneksel yaşam tarzlarını benimseyen, fakat moderniteye de göz kırpan Batı Trakya Türk toplumu gibi yapılarda “kadın olmak” sorunsalın kendisidir aslında. Bu hayatta var olmayı seçenler toplumun tarihine kalıcı imzalarını da atarlar, yoksa yaşamın süresi içerisinde gölgede olmak da bir seçenektir.

Tüm kadınların, tüm Türk kadınlarının varlığıdır, adıdır Cumhuriyet ve hiçbir şey kolay kazanılmamıştır. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk "Yeryüzünde gördüğümüz her şey, kadının eseridir." derken neyi kastediyordu? Ve Türk kadını, dünyada “medeni” olarak adlandırılan pek çok ülkeden daha önce karar alma mekanizmalarına katılmıştır, Ulu Önderimiz sayesinde...

Türk Kurtuluş Savaşına dahil olan o güçlü Türk kadınları, Cumhuriyetin kuruluşundan sonra pek çok başka kadına örnek olmuş, toplumsal gelişimde öncü rol almışlardır. Kara Fatma, Ayşe Hanım, Gördesli Makbule, Asker Saime Kurtuluş Savaşı kahramanlarına sadece birkaç örnek. Ya Cumhuriyet kurulduktan sonra... Halide Edip’i ayrıca değerlendirmek lazım, fakat Sabiha Gökçen, Afet İnan, Mualla Eyüboğlu, Safiye Ayla, Semiha Berksoy, Afife Jale, Bedia Muvahhit ve daha nice nice öncü kadınlar... Şahsen tanıma şerefine nail olduğum muhteşem insanlar, Türkan Saylan, Muazzez İlmiye Çığ, Nurhan Atasoy, Beyza Bilgin varlıklarıyla toplumu değerli kılan kadınlar...

Peki, Cumhuriyetin kuruluşundan kısa bir süre önce Lozan Barış Antlaşması’yla Yunanistan sınırları içerisinde kalan Batı Trakya ne durumda? Tabiki Cumhuriyetin kuruluşu ve Atatürk ilke ve inkılaplarının etkisi ağır ağır da olsa Batı Trakya’ya da ulaşacaktır. Türk Azınlık ilkokulları toplumsal gelişimin temelidir, 1952 yılında kurulan Celal Bayar Lisesi ise Batı Trakya Türk Azınlığı için milat niteliğindedir. İlk 27 mezun arasında 2 kız mezunu da bulunmaktadır. Sonraki yıllarda bu sayı giderek artacaktır.

Batı Trakya Türklerinin hayatında çok çok önemli bir yere sahip, Cumhuriyetin yetiştirdiği değerler arasında en önemlilerden biri, belki de en önemlisi öğretmenlerdir.

"Öğretmenler! Yeni nesli, cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcileri, sizler yetiştireceksiniz. Ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır. Eserin kıymeti, sizin maharetiniz ve fedakârlığınız derecesiyle orantılı bulunacaktır. Cumhuriyet; fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yüksek karakterli koruyucular ister! Yeni nesli, bu özellik ve kabiliyette yetiştirmek sizin elinizdedir”... diyen Mustafa Kemal Atatürk aslında bu sözüyle toplumun doğal öncülüğüne de işaret etmektedir. Batı Trakya Türk toplumunda da öncü roller, çok yaygın olmamakla birlikte, çok önemlidir. Bugün toplum hayatında kadın katılımı açısından da önemli rol-model olan öğretmenlerin hakkı ödenemez. Bu bağlamda Batı Trakya Türklerinin ilk formasyonlu kadın öğretmeni Sebile Mehmet Boyacı’dan (Sebile Mustafa) söz etmek gerekir.

Sebile Memet Boyacı 1946 yılında Gümülcine’nin Beyatlı (Bayatlı-Paguria) köyünde dünyaya geldi. Altı yıllık ilköğrenimini köyündeki Türk ilkokulunda tamamladı. 1958 yılında Bolu Kız İlköğretmen Okuluna gönderildi. 1964 yılında mezun olarak Gümülcine’ye döndü. 1964-1966 yıllarında Büyük Doğanca köyünde görev yaptı. 1966 yılından emekli olduğu 6 ağustos 2007 tarihine kadar Gümülcine 2. Türk Azınlık İlkokulunda görev yaptı (Kırmahalle). 1990-1992 yıllarında T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinde Ön Lisans eğitimi aldı. Sebile Mehmet Boyacı pek çok sivil toplum kuruluşunda görev aldı ve pek çok projeye gerek fikir olarak gerek uygulamada aktif rol alarak katkıda bulundu. Kadın kolları çalışmalarına katıldı. Sebile öğretmenin yetiştirdiği öğrencileri bugün hala kendisinden saygı ve minnetle bahsetmektedir. Kendisiyle Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği Kadınlar Kolunda beraber çalışma fırsatı bulmuştuk. Her daim gençlere verdiği destek, toplumdaki eğitimci, öncü rolü pek çok gence ilham kaynağı olmuştur.

Sebile Mehmet Boyacı Türkiye Cumhuriyeti’nde yetişmiş aydın bir Türk kadınıdır. Bir eğitimci, bir öğretmen olarak Batı Trakya Türk Azınlığının yüz yıllık tarihinde 43 yıl görev yapmıştır. Yetiştirdiği binlerce öğrencinin yanı sıra Batı Trakya Türk kadınları da kendisine şükran duymaktadır.

Pervin Hayrullah