FUEN (Avrupa Ulusları Federal Birliği) Avrupadaki Azınlık Bölgeleri konulu 3. Kongresi, 13-14 Aralık 2018 tarihlerinde, İtalya’nın Bolzano şehrinde gerçekleştirildi. Kongreye Batı Trakya Türk Azınlığından, Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği ve DEB Partisini temsilen Meltem Giritli ve Aycan Ömer Katıldı.
13 Aralık Perşembe günü birinci oturum; FUEN genel koordinatörü Johan Haggman’ın selamlama konuşmasıyla başladı. Haggman daha sonra ilk konuşmacı olan Güney Tyrol Valisi Arno Kompatscher’ın cenaze nedeniyle toplantıya katılamayacağını belirterek FUEN Asbaşkanı ve Güney Tirol Parlamentosunda başkan yardımcısı olan Daniel Alfreider’i konuşmasını yapmak üzere davet etti. Daniel’in konuşmasında, “küçük azınlıklar olabiliriz, ancak kuvvetli birleşimler ve mücadelelerle birbirimizi koruyabilir ve Avrupa’nın içinde küçük bir Avrupa kurabiliriz” sözleri dikkat çekti.
Bölgeseler politika ve Avrupa’daki azınlık dilleri üzerine konuşmalar gerçekleştirildi. Azınlık dilleri için dijital ortamların ve farklı metodların yardımcı olabiliceği ifade edildi, fakat Belçika’nın azınlık dilleri ile ilgili geleceğinin pek parlak olmadığı vurgulandı. Devamında açık oturum programı gerçekleşti. Konuşmalarını yapmak üzere çağrılan kişiler: FUEN Asbaşkanı Daniel Alfreider; birlikte çalışarak azınlık bölgeleri ve dilleri için tüm problemlerin üstesinden nasıl gelinir konusunu anlattı, Katalan başkanlığı uluslararası politika koordinatörünü temsilen Aleix Sarri; İspanya’daki Katalan'ları anlattı ve ekonomik paniğe sebep olan merkezileştirilmek gibi durumlardan bahsetti, daha sonra Almanya’nın Batı Slavları (Sorblar ve Vendler) temsilcisi Meto Nowak; Sorb Azınlığındaki ekenomik ve toplumsal zorluklardan bahsetti ve son konuşmacı olan Covasna ilçe meclisi başkan yardımcısı Robert-Csongor Grüman Romanya Covasna şehri için konuşmasını şu üç başlık altında yaptı: Para eksikliği, yetkinliklerin eksikliği ve iyi algı eksikliği.
Daha sonra, Romanya'da bölgesel politika uzmanı ve eski devlet bakanı Petra Szavics azınlıkların gelişimini anlatan bir sunum gerçekleştirdi. Azınlıkları Ulusal azınlık ve Etnik azınlık olarak ikiye böldüğünü, eğitimin önemini ve çok dilliliğin ekonomi için önemliliğini vurguladı. Bu oturumda konuk konuşmacılar şu şekildeydi; Dr Mirjam Polzer-Srienz Avusturya Carinthia azınlığının dil kullanımı ve Kültürünü anlattı. Doğu ve Orta Alman CDU Vestfalya Derneği Genel Müdürü Sebastian Wladarz, Wienke Reimer Danimarka Greanseforeningen için azınlık değişim programı hakkında bilgi verdi. Konuların sonuçlarını değerlendirmek üzere Güney Tirol Volksgrup Enstitü Müdürü Paul Videsott davet edildi. Videsott tüm azınlıkların birlikte çalışarak nasıl iyi sonuçlar alınacağını ve çok dilliliğin azınlık için avantaj olduğu gibi çoğunluk içinde bir o kadar yararlı olduğundan bahsetti.
Konferans sonrası tüm temsilciler otobüsle Bolzano şehir merkezine getirildi. FUEN Asbaşkanı Daniel Alfreider ile Bolzano Meclisi ziyaret edildi, orada yapılan toplantıların nasıl yürütüldüğü hakkında bilgi verildi. Oradan akşam yemeği için geçildi. Orada, temsilciler birbirleri ile yakından tanışma fırsatı bularak bilgi alışverişinde bulundu. Meltem Giritli ve Aycan Ömer FUEN Asbaşkan Daniel ile yakından sohbet etme fırsatı yakalayarak Batı Trakya Türk Azınlığı’nın yaşadığı sorunlara özellikle de eğitimdeki yaşanan sorunlara değindiler. Yunanistan Batı Trakya Türk Azınlığından olduklarını söylediklerinde bir çok konuğun ilgisini çekti ve buna yönelik bir çok alanda farklı sorular yönelttiler.
14 Aralık Cuma günü ikinci oturumda azınlık dilleri konusu masaya yatırıldı. FUEN Başkanı Lorant Vincze, selamlama konuşmasını yapıp, FUEN'in amacını, neden var olduğunu anlattı, farklı bölge ve deneyimlerinden bahsetti. Avrupa Birliği, AER başkan yardımcısı, azınlık dilleri rapörtörü; Anna Magyar sözüne azınlık dillerinin önemli rol oynadığını söyleyerek başladı, geçmişten geleceğe uzanan başarı ve sorunları, Ukrayna’daki eğitim sorunlarına değinerek, azınlık dilleri, devlet dilleri ve ekonomi konularından bahsetti. Daha sonra “İki dilli ve çok dilli yönetimin katma değeri” adlı sunuma geçildi. FUEN Asbaşkanı Daniel Alfreider konuya en güzel örnek olarak Güney Tyrol’den bahsetti. Avrupa Parlementosu eski üyesi İnaki İrazabalbeitia dil için önemli olan üç eksiklikten bahsetti ve Kuzey İspanya Bask Bölgesinden bahsederek konuşmasını tamamladı. Oscar- Adria İbanez Ferrete İspanya’daki Katalanlar için konuştu. İspanyol halkının haklarını barındırmak için ihtiyaç duydukları toplumsal ve dilsel eşitlikten bahsetti. Eurac araştırmasında azınlık hakları araştırmacısı Sergiu Constantine, azınlıklara karşı genel bir korumanın olduğunu, dil haklarından ve Avusturya azınlığından bahsederek konuşmasını tamamladı.
Bir sonraki oturum, “Dil kullanımı alanında işbirliği yöntemleri ve en iyi uygulamalar” konusundaydı. Üniversite öğretim görevlisi Dr Michele Gazzola “dil politikaları neden özeldir, kurumsal kamu ve dil politikası” hakkında konuştu. Birleşik Krallık Cardiff Üniveristesi Profesörü Colin Williams ise “dil kullanımı stratejileri ve en iyi yöntem uygulamaları” hakkında bilgi verdi. Finlanda Helsinki Üniversitesi Profesörü Dr. Tom Moring'te bir hükümet söz konusu olduğunda rüyalar ve gerçeklik arasındaki boşluk muazamdır diyerek konuşmasına başladı. Devamında dil kullanımı alanında en iyi uygulamalardan bahsetti, teknolojinin azınlık dilleri için kullanışlı olabiliceğini vurguladı.
Konferansın sonunda kapanış konuşmasını yapmak üzere FUEN Başkanı Lorant Vincze davet edildi. Lorant; bu toplulukların korunması ve uzun vadeli geleceği hakkında ciddi konuşmak istiyorsak, güçlü bir ekonomik ve sosyal bakış açısı geliştirmek çok önemlidir diyerek konuşmasını tamamladı ve katılan tüm herkese teşekkürlerini sunarak kapanışı yaptı.